Aentwaereps

zondag, april 26, 2009

149:Wannes van de Velde: De Zwaerever



Oep de 29ste n April (volgende woensdag ) oem 3 j eure smiddags on ‘ t volekskafei ’t Alef Sooke n oep den oek van d’Ailege Gieëststrot én d’Oeëgstrot zal den ieëste n Aentwaerepse gedichtemeur ofis-jeil inguldegd were. Dieë n ieëste gedichtemeur wer d oepgedroage on de Wanes oep zenen verjoardag. Den tékst “De Zwaerever” weer gekauze duir zen weif oemda t da d en soamevateeng is van de Wanes zen lèèvesfilozofee. Néfe’ t Alefsooke woeënde de Wanes ze mooder én da was zoe wa s ze stamkafei gewere.
Eer volegt den tékst ( in aungs spéleeng):


De Zwaerever

Tuse zone tuse moane
Is de zwaerever oep rais
Alted zukt em aender boane
Langst de greings van ’t paradais
Tuse n eivenor én paule
Zukt ne meings nor ’t gaawe straend
Da s zenaige ei f verschaule
Oep de raend van ze verstaend
En oep ’t ainde van zen raize
Veengt em soems da d ieëweg laend
Mé s zen gaude n én zen waize
Mor ’t verbrokel d in zen aend



Leengks :

vrijdag, april 24, 2009

148: Wannes Van de Velde n in 't Stadspaerek


Wannes Van de Velde


Morege --- de zésentweengtegsten april van ’t joar twieëdeuzendénneige --go g et verlauveengsfieëst duir van Aneke Mosel én Langoestijan. . Da s zén twieë tofe ruize van ’t Aneke Mosel Genoeëtschap oep de Leengkeroover. Da fieëst zal pletsveengde n in ‘t Stadspaerek wer da s ze zule n ontvange were duir de ruis Wanes van Klain Aentwaerepe, de ruizin Zjérmèèn van Gaenzevèèr én une ruizenaungd Scharmeengkel.

‘t Wert gorganizeird duir e poar waikverieënegeenge van de Leengker- én van de Réchteroover van ’t Schéld.
De waikverieënegeeng Klain Aentwaerepe , Galeree De Zwarte Panter én “ El Valenciano” zule n ieëst ne waendelzeuktocht organizeire duir ’t Stad. De vroage zule n amel droije raungd de Wanes, dieë zain stad zoe schoeën bezoonge n ei. De Wanes was oeërsproongkelek van de Seifoek mor zen auwers zén dernoa veroisd no de Zirkstrot. De waendeleeng start oem 11 eure on de Galeree De Zwarte Panter én de Valenciano . Aungderwég no ’t Stadspaerek zal er dan varder oitlég gegeive were. Oem 12 eure n ongevèèr zal ’t berstbéld van de Wanes inguldegd were on de geivel van ‘t " Elckerlyc Centrum” in de Breughelstrot numerau 31/33. Doar is’t lokoal van de waikverieënegeeng Klain Aentwaerepe.
Den ieëlen midag tot soavesloat zal er e ruizachteg fieëst gorganizeird were in ’t Stadspaerek mé muzeek in den traent van de Wanes. Taides da fieëst zal er oek en Keungstvaileeng gaawe were . D’Oepbreingst dervan zal no “ Kom op Tegen Kanker” [Komoepteigekaengker ] gon. Varder nog voleksdaense n oit vrémde laende n én den doeëp van De Nuis van Seengt-Andrees duir Zote Rik. Ge mut oek gine schrik éme da ch g'oonger zult laije, want der zule kromekes zén mé ni j alieën Aentwaereps lakers én en ruize pan Spoanse pajélja mor oek Marokoans, Filipains, én Roemeins spul oem doime n én veengers af te lake. Oep de koeëp toe zul d oewen ieëwegen derst kune lése mé Sjineisen tei ( zé ch gerust ge krai t er gin spleitoeëgskes van). On de klainjoong n is oek gedocht: der zule voleksspeile zén én balone. ’t Fieëst zal aindege mé "Ik Wil Deize Nacht In De Stroate Verdwoale" , vuirgezoonge duir Jokke Schreurs. Mor eederieën zal muige meizeenge ( oek as 't wa f vals kleengt)!




Wannes Van de Velde

Ieërenbureger van Klain Aentwaerepe

Leengk:

Eer kun de lestere nor Ik Wil Deize Nacht In De Stroate Verdwoale.

http://www.knack.be/focus/poplounge/muziek/29-75-5047/wannes-van-de-velde-postuum-gelauwerd.html

woensdag, april 22, 2009

147:De Schunste Stoase van de Wèèreld.


De Midestoase n on de kaent van 't Astridplain


Moménteil is er ne wédstraid on de gaengk oem de schunste stoase van Vloandere te keeze. G' ét de kuis tuse véfteeng verschilende schoeën stoases ( of wa t er mut ver duirgon). As raséchte sinjaur wét de nateurlek da t de schunste stoase van Vloandere---wa s zég ek ? : van ieël de wèèreld ---- de Midestoase n of “Et Séntroal Stas-jon “ van Aentwaerepe n is. Der mut de na ni j on twaifele ! Na zule ze wér zége: der zén ze wér mé j un dike néke. Mor ém ek gelaik of ém ek gelaik ?
’t Ieëste da ch ge zee d a ch ge mé t den train oankomt in Aentwaerepe n is dee stoase dee j oep de toeriste ne gewéldege n indruk mokt. Soemege deingke da s z’al in de katedroal ston. Aender vergelaike n et mé "Taj Mahal "of mé j e Keuneenglek Palais.
't Neef gedieëlte
Ge mut de Zjapanéskes is zeeng zeeng : ze tréke n eer un oeëgskes ieëmel aupe. Da ‘s ver un ieël ongewoeën n én vrieëselek spanend . Na mute weite da t er nen taid gewést is da d e poar beetekweete n oep 't stadois vuirgestéld ade n oem den ieëlen bool teige de vlakte te gooje. Oe stoem kun de zén ! Gelukeg is der toongs niks van in ois gekaume. Wa da ch ge ni kunt zége van ’t Juigdtejoater da s ze vervange n éme duir e maungster van en parkeirgaraezje. Ze wauwe--- noa da s ze da ch gedrocht van ne Stadsschaabureg oep de Vaugelemart ade neirgepoeët-- ’t zélefde doong mé t den “Bourla” . We muige n aungs twieë polekes kuse da t da d oek gin vaeref
gepakt ei.
De klok weraungder da f vreuger d'afsprokskes gemokt weere.

’t Was oek e groeët schandoal toongs da t er oep den eingelsen B.B.C en téleveeze seree weer oitgezaungde n auver “Hercule Poirot” (ge wét wél dieën beroemden bélgisen détékteef). In da stuk noemde z’aungs Midestoase noamelek de “Gare de Bruxelles”. Van stoemetaite gesprauke !

Deroem zau’k aleman wile n oitnoeëdege n oem un stém oit te breinge n oep :

Ni wachte tot morege want dan is't worschainlek al te loat !

vrijdag, april 10, 2009

146:SeengtZjuljoanusgastois




Gistere n oep Witendaungderdag weer der wér en raike toafel gedékt in ’t SeengtZjuljoanusGastois: De zoegenomde "Pélgrimstoafel".
Mor wee was na j aigelek dieë n ailege Zjuljoanus?

De Legeingde van den ailege Zjuljoanus:

Zjuljoanus was ne zuing van en oadeleke famile dieë gèère n oep jacht geeng. Oep ne gooje kieër was em on’t joage n oep en ért. Oep ’t momeingt da ’t em van plan was da d ért doeëd te scheete, droide da s zenaige n oem én zei ( want ’t was er blaikbor ieën da kon klape): gai zul d oe voader én oe mooder nog vermoeëre ! Zjuljoanus was ieëmel van zen mélek én a vaungd er mor niks beiter oep dan no de vrémde te goan én doar de bieëst te gon oitange. Zoe kwam em oek e raik medameke teige wer da t em mé traude ( der zén er nog dee da ch gedoan éme n én ver meengder ). Zen aawers woare der nateurlek ieëmel van aungderstenbauve n én ze begoste n em auveral te zeuke tot da s z’em aindelek gevaungde n ade n in ‘t kastieël wer da t em woeënde mé s zen medam. Dee zeregde ver un én leet ze zélefs sloape in uir aige béd.
Zjuljoanus wist doar de bale van én as em tois kwam van de jacht zag em da kopel in zen béd lige. A docht da s zen vraa w et mé nen aendere veingt on’t doong was én roazend van kolèère sloog em z’aletwieë stieëndoeëd. Ze ne frang veel mor toongs da s zen vraa binekwam én z’em vertélde wee da t da kopel was.Da d ért ad dus ni ch gelauge !
‘k Mut er zeiker gin tieëkeneengeske ba moake. A weer zot van verdreet én a belaufde van dan af ver de rést van ze lèève der ver te boote. Zen vraa geeng mei mé j em . Gin ieën van de twieë wau nog varder lèève gelak raike bogers. Ze geenge flak ba den oover van ne gevoarleke riveer woeëne n én ze begoste mé j e gastois ver raizegers werda Zjuljoanus vèèrman spélde.
Oep ne steremachtege n oavend in de weengter oeërde z’eemand oem ulep roope vanoep den oover on den auverkaent. Zjuljoanus én zen vraa twaifelde gine momeingt én ai roojde no den auverkaent terwail zai bailichte mé ne lanteire n in uir aend. ’t Was ne meloatse dieë n oem ulep geroope n ad. Dieë was duir én duir nat én kaud. Zjuljoanus én zen vraa brochte dieë sukelér nor un gastois oem em te verzerege.
Den dag da t dieë meloatse volleideg geneize was, zei t em da s ze nimer varder muste lèève gelak kloizenére. Z’ade ver ieëweg én altaid unen eimel verdeengd. Dernoa éme ze dieë meloatse nimer gezeeng. Mor z’ade wél duir da s z’aigelek Kristus zélf in ois ade gold. Vandoar da t den ailege Zjuljoanus in d’ieëste plets de patroeënailege van d’oteleers gewere n is.
Den ailege Zjuljoanus wert deroem oek “de Gastieër” genoemd. Soems noeme z’em “den Aereme” of “de Voadermoeërdenér”.Da d ei t dus te moake mé s zoake dee gebuird zén in zai lèève. A j is in d’iëste plets den beschaeremailege van de pélgrims mor oek van ale meingse dee j eet mé t de zieë te moake n éme: zieëmane, matroeëze , én oek van speilers én gokers, én van muzekaente, zangers én dichters. Ge zee da t em ni stilgezeite n ei !
Soemege zége da t em in Fraenkrek zau gebaure zén, mor aender bewèère dan wér da t em nen Italjoan is , ne Sisiljoan of ne Spanjord.

’t Aleraudste SeengtZjuljoanusgastois go trug tot in ’t joar 713 in Roeëme. Ze noemde da toongs “ SeengtZjuljoanus van de Vloameenge”, worschainlek oemda t de Vlomse pélgrims dee ’t graf van den ailege Peitrus én de Romainse katakombe wauwe bezeuke doar koste n oitruste van un lange rais.’t Is vaul loater—noa de kroistochte-- da t der oek pélgrims vaerder troke nor wa ze ’t Aileg Laend noemde. Aunderwég weere ze dan golepe duir d’Ospitoalriders van den ailege Jowanes én van de Témpeleers ( dee loater duir de kaerek oep den braendstoapel gezét weere). In dieën taid woare n er in Roeëme n ieël wa ch gastoize ( Ge mut weite da ch “gastois” oeërsproongkelek betieëkende “en ois woar da s ze gaste n ontveenge”; zowas da nog is in ’t Dets én in ’t Eingels: D.Gasthaus, Gaststätte,Gasthof, E.Guesthouse). Loater éme ze da d “ospitoal "gon noome. Mor da betieëkent in ’t Latain-Griks aigelek rats etzélefde: L. Hospes = Ae .gast + Mod.Gr. Spiti=Ae.ois). Naa spreike z’al mieër én mieër van : Zeekenois”. Der zite we dan al mé t drai waurde n oem presees etzélefde te wile zége).
‘t Is in ’t joar 1094 da t de groaf van Vloandere – Robrécht den Ieëste, dieë n oek genoemd weer “van Zjéreuzalém”-- ge wét wél dieë ba d’ieëste kroisvoarders was -- d’Orde van SeengtZjuljoanus ei d’oepgericht.

Leengk:
http://webh01.ua.ac.be/acma/lokaal.html


dinsdag, april 07, 2009

145: 't Grutste Konteinerschip :MSC Beatrice

MSC BEATRICE



De “MSC Beatrice”, ’t grutste konteinerschip van ieël de wèèreld ei ch gistere n oangelei in Aentwaerepe. (MSC sto f ver “Mediterranean Shipping Company”). Da schip is zoemor éfkes 366 meiter laengk én 51 meiter brieëd ! ’t Is gebaud gewere in Zoid-Koreija. De” MSC Beatrice “kan 14.000 TEU konteiners meineime. A ch ge bedeingt da t de ”Yunhe”, e sjineis konteinerschip van reiderai “Cosco” in 1998 kampejoong was én ‘mor’ 5250 konteiners kon leivere.
Vuirege weik was de "Beatrice " nog in Roterdam. Doar éme z’al ieërder zoeën ruisachtege scheipe binegekreige. Mor in Aentwaerepe n is da wél den ieëste kieër. Lot aungs aupe n oek ni de léste kieër. Tot naa too was ’t zoeë da t er alieën mor scheipe de Wésterschélde mochte oepvèère dee ni langer woare n as 360 meiter. Da schilt em dus mor 6 meiter. Mor joa réglemeingt is réglemeingt én deroem éme d’Holanders aungs dan oek tooloateeng mute geive oem dieë kolos nor Aentwaerepe te loate vèère. ‘k Aup da s z’er gi spait van gon éme én wai j oek ni nateurlek. Want de "MSC Beatrice" spél d eer proofkonain. D’Holanders éme nateurlek vuirwoarde gestéld: aungderaendere mag da schip alieën auverdag ’t Schéld oepvèère.As ’t meigevale n is dan muige w’in de tookomst nog zoeën groeëte guste verwachte. Want der must nogal wa ch gemanevreird were n oem da boetsje ba stilstoand oeëgwoater vaileg duir de voarguil te loeëdse n én dan langs den blaawe stieën te lége.
’t Schaint da t er plane zén oem in mai wér is twieë zoeën kolose in Aentwaerepe bine te loeëdse. Der zal nateurlek dan wér vaul volek rese!

Leengks:

http://www.havenvanantwerpen.be/portal/pls/portal/!PORTAL.wwpob_page.show?_docname=598005.PDF

http://nl.wikipedia.org/wiki/TEU

http://www.nieuwsblad.be/Video/VideoPlayer.aspx?videoId=152468

maandag, april 06, 2009

144: De Ruizepaip



De Ruizekes van Bergeraut

Den Burger , de scheipene Leudau “van Campenhaut” én de minister van mobilitait Katlein "Van Brempt” éme den tunél aungder de Turnautseboan ofis-jeil gaupend. Der zén no ’t schaint véfteengdeuzend man op afgekaume. Den tunél zal Ruizenpaip gon ieëte. Worschainlek ei d eemand zenaige loate n inspireire duir de Ruizekes van Bergeraut én de Konaipaip aungder ’t Schéld. Goo ch gevaungde ; da’s tenmeengste ne noam werda folklaure n inzit én dieë we gemakelek kune n oemtaawe !
Alei, na mor afwachte n oe laengk da’t zal deure n oem aungs mé t da trameke van’t Astridplain nor den boorenboite te breinge. Da s ze ver mai mor al e pletske rézérveire.

E fotauke n oit d'aadoeës:

De Konainepaip ( °10/09/ 1933). Zjust benoa w e joreke n aawer as ekik.


Leengk:
http://www.opgenomen.nl/view/AOagJzTp-Lk/Reuzekens_borgerhout#

vrijdag, april 03, 2009

143:Den Tunél van de Turnautseboan







Aentwaerepe n ei no ’t schaint e preimétraunét van oem én ba de 13.500 meiter mor der wert mor en 8000 meiter van gebrekt moménteil. Zoeën slordege 5000 meiter doarvan is nog noeët ofte zjamé gebrekt gewere. 'k Ém dieë molegaengk nog weite groave. Da mut en daertegtal joare geleije gewést zén !’ k Zat nog oep tram 4. Én ik dieë toongs docht: ver wa s zau kik nog nen otau mute n éme as ’t zoe gemakelek geeng gemokt were n oem mé t de métrau nor oe waerek te goan ? Da ch grapeke n ei t de gemieënschap al benoa 7 miljoong uirau gekost ! Én mai j ei t da d oek ne fareme seingt gekost oemda’k al dee joare dan toch mor dieë roestbak baigaawe n ém. En tadsje geleije n is de minister van Mobilitait (“Kathleen van Brempt”) dieë molegaeng aungder de “Carnotstrot” én de Turnautseboan kaume n inspékteire. De minister ei no ’t schént gezei da t da d en schaend was ver ’t Stad. Alei, z’éme n erbai gezei da s ze der eet gon on doong. Er zau duir Vloandere ( verschit ni !) 81, 5 miljoong uirau teigenoangesmeite were. Én da’s nog ni j ales ! Den tram zau zélefs duirgetroke were tot in Oemelegoem ( "Wommelgem "in ’t schoeë Vloms). Ieëst zeeng én dan geloeëve zei t den bleengde n én a zéte zenen bril oep ! Da noome ze ’t Pégasusplan ( wa t da ch gevluigeld pèèrd derbai komt doong is ver mai j e gretsel). Ze zén van plan ieëst in gaengk te scheete in 2011. Nog mor e poar jorekes oitstéle . Den ieësten tram zau dan in 2015 aindelek duir dee paip van de zoegenomde Preimétrau kune raije.Da’s oek zoe w eet: weroem ieët da d in godsnoam Preimétrau ? We weite n al daerteg joar da s z’indertaid de stoemetait gedoan éme van da molegat te smal gemokt t’ éme. Der zal noeët van zelèève ne métrau duirraije . Weroem noome ze da t dan PREI-métrau ? Alei, ’t is al nen troeëst da s z’oek van plan zén en groeëte parkeeng te moake on den E313 én den E34 , dan kune de Kémpenére n én de Limburgers un roestbake doar parkeire n én mé t den tram dirékt ’t Stad inraije. Ze zén van plan in’t Stad alieën nog trams te loate raije: otaus én buse mute boite ’t Stad blaive n én aleman mut dan den tram pake ! Ver groeëte peete zule ze wél wéral en oitzaungdereeng moake. Ge zee f vaneer da kuineenge, preengse, prinsése n én prézideingte n én saurtgelaike schépsels oep den tram zule kroipe. A ch ge da ch geloeëft dan zé de van e goo joar. Ge deingt toch oek ni da s z’ale garaezjes in ’t Stad zule n afschafe n oem er zwémdoke van te moake ? De zoaterdag 4 én de zaungdag 5 april, deis weekeingd dus , tuse 10 én 18 eure wert er duir den tunél gewaendeld. Da s zal dan wél den ieëste n én de léste kieër zén. Der wert vertroke on den baaput van de Stieënebrug én der wert gewaendeld nor ’t Astridplain. Da’s ongevèèr 2 kilomeiter. Deingt er on: ’t zal er ni waerem zén én oek ni j al te fris van guir. Spaiteg genoeg zule meingse mé kruke n én rolstoole ni mei kune goan. Aungde, kate n én aender oisdeere muige ni mei j én der mag oek ni ch gepaft were n in den tunél. Oe bagaesj of oewe rugzak lot oek mor tois. Zélefs wee nog goo te bieën is doo toch mor bést steivege bote n oan . Van oep ’t Astridplain kun de mé t den tram no de start van de waendeleeng raije. Ge mut dan afstape on den alt van de Koleigeloan. A ch ge toch mé t den otau zau wile goan :parkeirt em dan oep de parkeeng van de Ten Ieëkauvelai on’t Sportpalais. Vandoar rait er en bus no de waerefput. De waendeleeng kost niks, 't is groatis, verneetstieëndoeëd .


Leengks :
1° nor Arno Raps ( ne formidoabele fotegraf )
én 2° no de wébsait van "De Lijn" [de lain]